در این مطلب، ضمن معرفی بانک اطلاعاتی مقالات اساتید راه و حمل و نقل، راهنمای استفاده از آن نیز در اختیار مخاطبین قرار می گیرد تا به بهترین شکل ممکن امکان استفاده از این پایگاه داده فراهم شود.
بانک اطلاعاتی مقالات اساتید راه و حمل و نقل
در این بخش امکان جستجو در مقالات منتشر شده توسط اساتید دانشگاه های داخل کشور که در حوزه راه و حمل و نقل فعالیت می کنند فراهم شده است.
در حال حاضر منبع اصلی گردآوری بانک اطلاعاتی مقالات، پروفایل های اساتید در سایت گوگل اسکالر است. با این حال امکانات متعدد و اطلاعات تکمیلی بیشتری علاوه بر آنچه در سایت گوگل اسکالر وجود دارد، به منظور تقویت امکان تجمیع، جستجو، فیلتر کردن، و مقایسه مقالات، و رسم نمودارهای مرتبط طراحی شده یا در حال طراحی و پیاده سازی است، که به مرور به این قسمت اضافه می‌گردد. همچنین در آینده نزدیک مقالات اساتید دانشگاه های خارج از کشور نیز به این پایگاه داده اضافه خواهد شد.
در مورد این بانک اطلاعاتی مقالات ذکر چند نکته ضروری می باشد:
- در این مرحله، صرفا مقالات اساتید داخل کشور که پروفایل گوگل اسکالر آنها در دسترس بوده، در اختیار کاربران گرامی قرار می گیرد. این مقالات به صورت دوره ای بروز رسانی می شوند. در مراحل بعدی و به مرور، این پایگاه داده گسترده تر خواهد شد تا بر مقالات سایر محققین حوزه راه و حمل و نقل نیز اشتمال داشته باشد. اخبار مربوط به این بروزرسانی ها در قسمت اخبار سایت به اطلاع شما خواهد رسید.
- در نسخه فعلی، مقالات منتشر شده در مجلات داخل کشور و یا مجلاتی که توسط سایت SCImago رده بندی نشده اند در دسترس نیستند.
- همچنین مقالات منتشر شده در کنفرانس ها و مقالاتی که داده های آنها توسط خود محققین در پروفایل گوگل اسکالرشان، به صورت کامل وارد نشده است، در حال حاضر در دسترس نمی باشند.
- از آنجایی که به روز رسانی پایگاه داده به صورت دوره ای (در حال حاضر هر ماه یکبار) صورت می گیرد، این امکان وجود دارد که در هنگام بازدید از این بخش مغایرت هایی با صفحه گوگل اسکالر محققین وجود داشته باشد. به عنوان مثال می توان به آخرین مقالات منتشر شده و یا تعداد ارجاعات به مقالات اشاره کرد که با هر به روز رسانی، تغییرات اعمال می شود.
کاربرد بخش مقالات برای محققین:
یکی از مزایای این بخش این است که نیاز به باز کردن و جا به جا شدن بین صفحات مختلف در مرورگر اینترنت را مرتفع می‌سازد، و شما می‌توانید به تمامی مقالات منتشر شده به صورت یکجا و در یک جدول دسترسی داشته باشید. امکان فیلتر کردن مقالات بر اساس نام دانشگاه، سال انتشار، کیفیت مجله و …. نیز امکانپذیر است، که در ادامه بیشتر توضیح داده خواهد شد.
تجمیع مقالات به این شکل، داده‌ها و اطلاعات مفیدی را در یک فرمت مناسب و قابل استفاده فراهم می‌کند. جمع‌بندی خلاقانه و استفاده صحیح از این اطلاعات می‌تواند به برخی از سوالات روز فعالین علمی در حوزه حمل و نقل و راه‌سازی پاسخ‌های مناسبی دهد. در ادامه به چند مورد اشاره می‌شود:
- محققان ایرانی چه مجلاتی را بیشتر برای انتشار مقالاتشان انتخاب می‌کنند؟
- توزیع ارجاعات دریافت شده برای مقالات، در مجلات مختلف به چه صورت بوده است؟
- کدام حوزه های تحقیقاتی بیشتر مورد توجه محققان ایرانی بوده است؟
- طبقه بندی مقالات منتشر شده بر حسب کیفیت مجلات چگونه بوده است؟
- کدام اساتید، گروهها و دانشگاه‌های کشور، بر کدام حوزه‌های موضوعی بیشتر متمرکز شده اند؟
- کدام اساتید، گروهها و دانشگاه‌های کشور، در کدام حوزه‌های موضوعی تولیدات علمی بیشتر داشته‌اند؟
- به مقالات علمی کدام اساتید، گروهها و دانشگاه‌های کشور ارجاعات بیشتری داده شده است؟
- کدام حوزه‌های موضوعی در ده سال گذشته بیشتر مورد ارجاع قرار گرفته‌اند؟
- کدام حوزه‌های موضوعی در حال حاضر از نظر تعداد مقالات منتشر شده یا ارجاعات دریافتی رو به افزایش (ترندینگ) هستند؟
در آینده نزدیک، با اضافه شدن داده‌های‌های جدید به دیتابیس تپ، افزوده شدن امکانات جدید فیلترینگ داده‌ها، رسم نمودارهای مفهومی گویاتر، و سایر امکاناتی که به مرور طراحی و اضافه خواهند شد، سوالات بیشتری از این دست قابل پاسخگویی خواهند بود، و درک بهتری از روندهای علمی در کشور (و حتی دنیا) در حوزه حمل و نقل و راه‌سازی ممکن خواهد شد.
راهنمای استفاده
در این قسمت راهنمای استفاده از بخش مقالات و نمودارها ارائه می شود.
بخش مقالات:
نتایج این بخش که از طریق این آدرس قابل دسترس می باشد، در قالب یک جدول نشان داده شده است که ستون های آن عبارت اند از:
- نویسنده: نام محقق مورد نظر (این فرد که به عنوان هیئت علمی در یکی از دانشگاه های کشور فعالیت می کند، لزوماً نویسنده اول مقاله نخواهد بود، بلکه به عنوان یکی از نویسندگان در نگارش مقاله مشارکت داشته است.)
- دانشگاه: دانشگاه محل فعالیت محقق مورد نظر
- عنوان مقاله: عنوان مقاله منتشر شده
- ژورنال: نام مجله‌ای که نویسندگان، مقاله را در آن منتشر کرده اند.
- تعداد ارجاعات: تعداد ارجاعات داده شده به مقاله مورد نظر (این مقدار در طول زمان تغییر می‌کند و ممکن است افزایش یابد.)
- کیفیت مجله: کیفیت مجله ای که مقاله در آن به چاپ رسیده است که بر اساس طبقه بندی وبسایت (SCImago) می‌باشد.
- سال انتشار: سالی که در آن مقاله به چاپ رسیده است.
در این بخش امکان مشاهده و جستجو در بانک مقالات با استفاده از دو روش فراهم شده است. روش اول استفاده از باکس جستجو که در بالای جدول قرار دارد و روش دوم استفاده از فیلترهای در نظر گرفته شده که در سمت راست جدول قرار دارند. امکان استفاده از ترکیبی از این دو روش نیز فراهم است.
همانطورکه در شکل زیر نشان داده شده است، شما می توانید تعداد سطور نمایش داده شده در هر صفحه را مشخص کنید و همچنین نتایج جدول را برحسب ستون دلخواه به صورت صعودی و یا نزولی مرتب نمایید.
استفاده از باکس جستجو:
با استفاده از باکس جستجو که در بالای جدول قرار دارد، امکان جستجو در مقالات فراهم شده است. این جستجو هم بر روی نام نویسنده، مقاله، ژورنال و دانشگاه قابل انجام است. شما می توانید این جستجو را به هر دو زبان فارسی و انگلیسی انجام دهید که در شکل های زیر آورده شده است.
همچنین امکان جستجوی همزمان بر روی چندین فیلد (به عنوان مثال: عنوان مقاله، نام مجله، نام مؤلف، نام دانشگاه و …) در باکس جستجو فراهم است. جستجوی همزمان به این معنی‌ست که به عنوان مثال شما می‌توانید نام دانشگاه و نام استاد و کلمه کلیدی مد نظر در عنوان مقاله را در کنار هم در جعبه جستجو وارد کنید، عملگر جستجو به صورت خودکار بر روی چندین فیلد جستجو را انجام و به صورت فوری نتایج را نمایش می‌دهد:
استفاده از فیلترها:
در بخش مقالات، شما می توانید با استفاده از منوهای موجود در سمت راست، فیلترهای مدنظر خود را انتخاب کنید و سپس با کلیک بر روی دکمه اعمال فیلتر، نتایج را در جدول ایجاد شده مشاهده نمایید. لازم به ذکر است که نیازی به انتخاب تمامی فیلتر ها نمی باشد؛ بلکه می توانید بر حسب نیاز خود، نتایج جستجو را بر اساس یک یا چند فیلتر مد نظرتان تحدید نمایید. در ادامه به معرفی این فیلتر ها پرداخته می شود.
- سال انتشار مقاله:
با استفاده از این فیلتر می توانید بازه زمانی مد نظر خود را انتخاب کنید. به عنوان مثال در شکل زیر، مقالاتی که بین سال های 2010 تا 2020 منتشر شده اند، نمایش داده خواهند شد.
- تعداد ارجاعات:
همان طور که از اسم این بخش مشخص است، شما می توانید حداقل و یا حدکثر تعداد ارجاعاتی که به مقالات شده است را به عنوان یک معیار جستجو در نظر بگیرید. در حال حاضر حداقل تعداد ارجاعات برابر با صفر و حداکثر آن هم برابر با 1000 می باشد. شما می توانید بازه ارجاعات مد نظر خود را با توجه به مقادیر ذکر شده انتخاب کنید.
به عنوان مثال در شکل زیر، مقالاتی که تعداد ارجاعتشان در بازه 50 تا 100 باشد، نمایش داده خواهند شد.
- کیفیت ژورنال:
همانطور که می دانید، در دنیای آکادمیک، مجلات دارای اعتبار یکسانی نیستند و کیفیت آنها بر مبنای روش های مختلفی سنجیده می شود. یکی از سایت های معتبر برای بررسی این موضوع وبسایت (SCImago ) می باشد که مجلات را به چهار گروه (Q1 ,Q2 ,Q3 ,Q4) تقسیم می کند. گروه اول (Q1) مجلاتی هستند که دارای کیفیت بالاتری نسبت به سایرین هستند، و مجلات گروه (Q4) نیز دارای کیفیت پایین‌تری نسبت به سه گروه دیگر هستند.
در این بخش، از این معیار برای دسته بندی کیفیت مجلات استفاده شده است که شما می توانید کیفیت مد نظر خود را به عنوان یک فیلتر مجزا در نظر بگیرید. برای این فیلتر امکان انتخاب چند گزینه نیز وجود دارد. به عنوان مثال شما می توانید نتایج را برای مجلاتی که دارای کیفیت های (Q1 ,Q2) محدود کنید که در شکل زیر نیز نشان داده شده است.
- دانشگاه :
دانشگاه محل فعالیت هر نویسنده به عنوان یک فیلتر مجزا در نظر گرفته شده است. با استفاده از این فیلتر می توانید نتایج جستجو را به دانشگاه (های) مد نظر خود محدود کنید. در این بخش نیز امکان انتخاب چند گزینه مانند تصویر زیر وجود دارد. به عنوان مثال در شکل زیر مقالات منتشر شده توسط اساتید فعال در دانشگاه های علم و صنعت، صنعتی شریف و صنعتی اصفهان نمایش داده خواهند شد.
نمودارها:
در این بخش که از طریق این آدرس قابل دسترس می باشد، امکان دسترسی به نمودارهای تعاملی برای درک بهتر وضعیت مقالات منتشر شده آورده شده است. در حال حاضر دو نمودار مجلات برتر از نظر تعداد ارجاعات و مجلات برتر از نظر تعداد مقالات چاپ شده در دو تب جداگانه ارائه شده است که شما می توانید با کلیک کردن بر روی آنها نمودار مربوطه را مشاهده کنید. مبنای داده های نشان داده شده در این نمودارها، همان جدولی است که در بخش مقالات به آن پرداخته شد و بنابراین محدودیت های لحاظ شده برای جدول مقالات که در ابتدای این فایل به آن اشاره شد، برای این نمودار ها هم اعمال شده است.
مجلات برتر از نظر تعداد ارجاعات:
در این نمودار مجموع تعداد ارجاعات داده شده به مقالات منتشر شده در هر مجله به صورت نمودار میله‌ای نشان داده شده است. برای محاسبه، تمام مقالات منتشر شده (توسط اساتید ایرانی موجود در دیتابیس تپ) در یک مجله انتخاب می شوند، تعداد ارجاعات آنها با هم جمع می‌شود، و تا 20 مجله برتر از این حیث (مجموع ارجاعات) در نمودار نمایش داده می‌شود.
محور عمودی این نمودار، اسامی مجله ها را نشان می دهد و محور افقی تعداد ارجاعات داده شده به هر مجله را مشخص می کند.
شما می‌توانید با قرار دادن نشانگر موس خود بر روی هر کدام از بخش های نمودار (یا لمس این قسمت بر روی دستگاه‌های لمسی مثل گوشی‌های هوشمند)، اطلاعات تکمیلی مانند نام کامل مجله، تعداد ارجاعات و کیفیت مجله را مشاهده کنید.
در این اینجا نیز امکان محدود کردن نتایج جستجو بر اساس فیلتر های تعبیه شده در بالای نمودار وجود دارد. تعداد مجلات قابل نمایش، سال انتشار و کیفیت مجله، فیلتر های لحاظ شده برای این نمودار هستند. همچنین نیازی به انتخاب تمامی فیلتر ها نمی باشد؛ بلکه می توانید بر حسب نیاز خود، نتایج جستجو را بر اساس یک یا چند فیلتر مد نظرتان تحدید نمایید.
- تعداد قابل نمایش:
این فیلتر به شما امکان انتخاب تعداد مجلات نمایش داده شده را می دهد. در حال حاضر محدودیت حداقل و حداکثر 5 تا 20 مجله برای نمایش لحاظ شده است. شما می توانید با انتخاب یک عدد در این بازه، به مقایسه مجلات بپردازید. به عنوان مثال با انتخاب عدد 10، در نمودار 10 مجله به شما نشان داده خواهد شد.
- سال انتشار مقاله:
با استفاده از این فیلتر می توانید بازه زمانی که در آن مقالات منتشر شده اند را انتخاب کنید. به عنوان مثال همان طور که در شکل قبل مشخص است، مقالاتی که بین سال های 2010 تا 2024 منتشر شده اند، مبنای محاسبه قرار خواهند گرفت.
- کیفیت ژورنال:
در این بخش، از معیار طبقه‌بندی وبسایت (SCImago) برای دسته بندی کیفیت مجلات استفاده شده است که شما می‌توانید کیفیت مد نظر خود را به عنوان یک فیلتر مجزا در نظر بگیرید. برای این فیلتر امکان انتخاب چند گزینه نیز وجود دارد؛ به عنوان مثال شما می توانید مبنای محاسبه را به مجلاتی که دارای کیفیت های (Q1 ,Q2, Q3) هستند محدود کنید.
مجلات برتر از نظر تعداد مقالات چاپ شده:
در این نمودار که به صورت (treemap) می باشد، تعداد مقالات منتشر شده در هر مجله نشان داده می شود. برای محاسبه، تمام مقالات منتشر شده در یک مجله (توسط اساتید ایرانی موجود در دیتابیس تپ) انتخاب می‌شوند و تعداد آنها محاسبه می‌شود.
در این نوع از نمودارها، اندازه قسمت مربوط به هر مجله بستگی به تعداد مقالات منتشر شده در آن مجله دارد. هر چه تعداد مقالات بیشتری در آن منتشر شده باشد اندازه آن بزرگتر خواهد بود و هر چه تعداد مقالات منتشر شده در آن کمتر باشد، اندازه آن نیز کاهش می یابد.
تا 20 مجله برتر از این حیث (مجموع تعداد مقالات چاپ شده) در این نمودار قابل نمایش است.
شما می توانید با قرار دادن نشانگر موس خود بر روی هر کدام از بخش های نمودار، اطلاعات تکمیلی تر مانند نام کامل مجله، تعداد مقالات منتشر شده و کیفیت مجله را مشاهده کنید.
برای این نمودار نیز به نحو مشابه امکان فیلتر تعداد قابل نمایش، سال انتشار مقاله، و کیفیت ژورنال وجود دارد.
